Singularity Temalı Oyun: “Detroit: Become Human”

Davut Demirhan, 2 Kasım 2015

Robotların bilinç kazanması ve bu bilinç sahibi robotlara kötü davranılması aslında aşina olduğumuz bir tema. Steven Spielberg’in Artificial Intelligence (Yapay Zeka) filmi ilk akla gelen örnek. Birkaç gün önce duyurulan Quantic Dreams’in yeni oyunu “Detroit: Become Human” da köle muamelesi gören androidleri ele alıyor. Hatta karakterimiz üretim fabrikasından kaçan Kara isimli bir kadın android olacak.

[Detroit: Become Human tanıtım filmi]

Köle gibi çalıştırılan, toplu taşıma araçlarında kendilerine ayrılan arka bölmede seyahat etmek zorunda bırakılan, ambalajlanıp satılan bu bilinçli insansı robotlara yapılan kötü muamele oyuncuların merhamet duygularını harekete geçirecek ve robotlarla empati yaptıracak. Oyun bittiğinde çoğu oyuncunun içinde yılmaz bir robot hakları savunucusunun tohumları atılmış olacağını söylemek abartmak olmaz.

Oyunlar interaktif özellikleri sebebiyle iyi kullanıldıklarında bir mesajı iletmenin en güçlü yollarından biri. Oyuncu kendisi için önceden tasarlanan belli deneyimlerin içine giriyor ve bu deneyimler her ne kadar yapay olsa ve oyuncu bunun farkında olsa da hafızası ve bilinçaltında derin izler bırakıyor.

Oyunların deneyim yaşatma yoluyla mesaj iletmesine sayısız örnek verilebilir (ki zaten bunu amaçlasa da amaçlamasa da her oyun doğası gereği bu şekilde bir mesaj verir) ama güncel oyunlardan çarpıcı bir örneği burada anabiliriz. Life is Strange adlı oyunda kendisini öldürmek isteyen ancak buna gücü yetmeyen felçli arkadaşımızın fişini çekme veya çekmeme kararını vermemiz gerekiyor. Bu kararı vermeden önce arkadaşımızla uzun bir süreyi beraber geçirip bir yakınlık kuruyoruz. Ayrıca ailesinin, arkadaşımızın hastalığı yüzünden çektiği sıkıntılara şahit oluyoruz. Arkadaşımızın öleceği ise kesin, sadece önünde acılı bir süreç var. Tüm bu atmosfer bize ötanazinin ne kadar da insani ve gerekli olduğunu hiç de didaktik olmayan bir şekilde incelikle “öğretiyor”. Fişi çekme ya da çekmeme tamamen oyuncunun inisiyatifinde ama istatistiklere baktığımızda çoğunluğun tercihini ötanaziden yana kullandığını görüyoruz.

[Life is Strange, ötanazi sahnesi]

Birkaç yıl önce Quantic Dreams’in bu oyunu Singularity adıyla çıkaracağı konuşuluyordu. Oyunun tasarımcısı ve aynı zamanda Quantic Dreams’in kurucusu David Cage’in (asıl adı David De Gruttola) Kara’nın ilk videosu yayınlandığında Ray Kurzweil’ın Singularity is Near (Singularity Yakında) adlı kitabından esinlendiğini söylemişti. Videoda yapay zekanın kendi farkına vardığı ve bilinç kazandığı an canlandırılmıştı. 2012’de yayınlandığında bu videonun bir oyuna dönüşeceği duyurulmamıştı. Söz konusu video firmanın gerçekçi görseller oluşturmadaki kabiliyetlerini gösteren bir demodan ibaretti.

[Kara’nın 2012’de yayınlanan videosu]

Deccali taraf her cephede çalışmaya devam ediyor. Şeytani oyunların hepsini bozacak ve yutacak kendi görkemli oyunlarımızı yapabilmek/kurabilmek dileğiyle.